Regular Version High Contrast Version

Document Information

रेडक्रस सोसाइटी र रेड क्रिसेन्ट सोसाइटीहरूको अन्तर्राष्ट्रिय महासंघ

आकस्मिकताको अवस्थामा अपाङ्गता समावेशी सेल्टर र बसोबास व्यवस्थापन

ख ३.३. आइ.एफ.आर.सी.को मापदण्डका सेल्टर किट र सेल्टर सहयोग सामग्रीहरू

Sphere Handbook: NFI standard 1

" सेल्टर र सेल्टर सहयोगी सामग्री (जस्तैः निर्माण, उपकरण र मर्मत)को व्यवस्थालाई सहयोग गर्न प्राविधिक मार्गदर्शन र प्रशिक्षण उपयुक्त किसिमले प्रदान गरिनुपर्छ ।"

" सेल्टर किट र सेल्टर सहयोग सामग्रीको लक्ष्य विपद् प्रभावित मानिसहरूलाई सेल्टरको स्तरोन्नति, मर्मत सम्भार, निर्माणमा सहयोग गर्नका लागि हो । यद्दपी सेल्टर किट र सेल्टरसँग सम्बन्धित सरसामानहरू आवश्यकताअनुसार छरितो तरिकाले सहयोग गर्नको लागि भए पनि जब निजी जीवन र पहुँचको कुरा आउँछ केही चुनौति अवश्य रहन्छन् ।
अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई प्राथमिकतामा राखेर सँधै परामर्श लिनुहोस् र सहयोगका लागि महत्व दिनुहोस् । अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई सेल्टर किट र आकस्मिक सेल्टर सामग्रीको वितरण डिजाइन गर्दा ध्यान दिनुपर्ने केही कुराहरू तल सिफारिस गरिएका छन् ।

१: यातायात /ढुवानी ख ३.३.१

निर्माण सामग्री ढुवानी गर्नको लागि अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको हकमा सहयोग उपलब्ध गराउनुहोस् । उदाहरणको लागि थप नगद सहयोग (हेर्नुहोस् ग३), घरमै पुर्‌याइदिने व्यवस्था वा सामुदायिक सहयोग समूह ।

२: तालिम ख ३.३.२

वितरण गरिएका उपकरण वा सामग्री चलाउन नजान्नेहरूका लागि थप तालिम वा प्राविधिक सहयोग उपलब्ध गराउनुहोस् । प्राविधिक सहयोग उपलब्ध गराउँदा तालिमका क्रममा नमूनाका रूपमा एउटा सेल्टर नै निर्माण गरेर देखाउने कामलार्इ पनि समावेश गर्नुहोस् । अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई पनि समावेश गर्नुहोस् र पहुँचसँग सम्बन्धित विषयलाई जोड दिनुहोस् ।

३: प्रावधिक मार्गदर्शन ख ३.३.३

विद्यमान प्राविधिक दस्तावेजको पुनरावलोकन गर्नुहोस् । सुरक्षित सेल्टर निर्माणसँग सम्बन्धित मार्गदर्शन तथा सूचना पहुँचसहितका ढाँचामा उपलब्ध गराइएका छन् वा गरिन्छन् भन्ने सुनिश्चित गर्नुहोस् ।

खेल खेल्दै

सुरक्षित र पर्याप्त सेल्टर बनाउँदा उपलब्ध सामग्रीलाई सुरक्षित तरिकाले कसरी प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने बारेमा उदाहरणसहितका सामान्य चित्र बनाएर देखाउन सकिन्छ ।

४: थप सहयोग ख ३.३.४

पहुँचसम्बन्धी व्यक्तिगत आवश्यकताका आधारमा थप सामग्री उपलब्ध गराउनुहोस् । जस्तैः प्रयोग गर्न सजिलो हुने ढोकाको ह्याण्डल, झ्यालढोका खोल्न लगाउन प्रयोग हुने डोरी, सेल्टरको भित्र र बाहिर आवतजावतमा सहयोग गर्न समात्ने बारको व्यवस्था वा साना आकारका एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान मिल्ने र्‌याम्पहरू (हेर्नुहोस् ख२.२)।

५: सामग्रीमा पहुँच ख ३.३.५

आइएफआरसीको सेल्टर किटमा पाल उभ्याउने खम्बाहरू पर्दैनन् । स्थानीय काठका वा बाँकी उपलब्धताको लेखाजोखा गर्नुहोस् र अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूले पनि ती सामग्री प्राप्त गर्छन् भन्ने सुनिश्चित गर्नुहोस् ।

६: आन्तरिक छेकावार ख ३.३.६

धेरै समय घरभित्रै बसिरहनुपर्ने अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको लागि उनीहरूको गोपनीयताको संरक्षण गर्न छेकाबार बनाउने म्याट वा थप त्रिपाल उपलब्ध गराउनुहोस् ।

खेल खेल्दै

सेल्टर निकै सानो छ भने अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको निजी र गोपनीयताको आवश्यकतालाई सम्बोधन गर्न सेल्टरलाई विस्तार गर्ने सम्भावनाका बारेमा ध्यान दिनुहोस् ।

अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई छरछिमेकीले स्वत: सहयोग गरिहाल्छन् भन्ने अनुमान नगर्नुहोस् । स्वयंसेवक उपलब्ध गराउनुहोस् वा सामुदायिक कार्यकर्ताहरूलाई अपाङ्गता भएका व्यक्तिलाई सहयोग गर्नको लागि नगद सहयोग उपलब्ध गराउनुहोस् वा व्यक्तिगत सेल्टरको स्तरोन्नति गर्नुहोस् ।

ख ३.३ - घटना अध्ययन

गेर (Ger) मंगोलियामा प्रयोग गरिएको एउटा परम्परागत र एकठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान सकिने (Portable) सेल्टर हो । गेर निर्माण गर्दा पर्खालको भाग आँखिझ्याल जस्तो बनाएर, छानामा बिमहरू प्रयोग गरेर, फ्रेमवाला ढोका र गोलो आकारमा निर्माण गरिन्छ । यसको संरचनालाई एक प्रकारको जाडो वा गर्मिबाट सुरक्षा दिने कपडा (felt)ले ढाकिन्छ ।
गेरमा मुख्य गरेर चार वा पाँचवटा आँखिझ्याल जस्ता पर्खालका भाग हुन्छन् । यसको ठूलो नमूना ढुवानी गर्न र निर्माण गर्न निकै कठिन हुन्छ । जाडोको बेला यसलाई न्यानो राख्न निकै उर्जा आवश्यक पर्छ । सानो नमूना भने एकठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान अनि निर्माण गर्न पनि सहज हुन्छ र जाडोमा न्यानो बनाइराख्न पनि सजिलो हुन्छ ।
अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई सेल्टर उपलब्ध गराउँदा मंगोलियन रेडक्रस सोसाइटीले यसमा ध्यान दिन्छ र प्रायः चार पर्खाल भएका साना आकारका गेर सिफारिस गर्छ । यस्ता सेल्टरहरू एक्लै बस्ने ज्येष्ठ नागरिकको लागि पनि प्राथमिकताका साथ उपयोग गर्ने गरिन्छ ।